Χαρές και
πανηγύρια πριν από μερικές μέρες στο Παρίσι όπου ειδικοί και μη ειδικοί,
πολιτικοί και υπηρεσιακοί, συμφώνησαν όλοι μαζί στους τρόπους και τα μέτρα που,
εφαρμόζοντας τα, θα σταματήσουν την αλλαγή του κλίματος και θα σώσουν τον
πλανήτη. Και αυτό θα γίνει απλά
μειώνοντας δραστικά τις εκπομπές των
αερίων του θερμοκηπίου, και κυρίως του διοξείδιου του άνθρακα, σε παγκόσμιο
επίπεδο. Πέρα από τα εμφανώς αδύνατα επιστημονικά σημεία του θέματος, το πολιτικό μέρος της ιστορίας αυτής έχει
ιδιαίτερα ψυχοσυνθετικό ενδιαφέρον, αν και τα αντανακλαστικά του είναι στη βάση
τους επικοινωνιακού χαρακτήρα. Είναι φανερό ότι οι συζητήσεις και οι σχετικά εύκολες
σύμφωνες αποφάσεις γύρω από το κλίμα και την υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελούν
πολιτικό άλλοθι απέναντι σε όσους ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να υπάρχουν
ευρύτερες συμφωνίες σε μεγάλα και σημαντικά
ζητήματα του κόσμου. Ένα άλλοθι που λόγω και της ισχυρής κοινωνικής
αποδοχής που έχει, βολεύει σε μεγάλο βαθμό και χρησιμοποιείται σε βαθμό «ληστρικής»
εκμετάλλευσης από πολλούς και διάφορους. Το μόνο θετικό της υπόθεσης, και εδώ
έγκειται η ψυχοσυνθετική διάσταση που έχει το θέμα, είναι ότι η παγκόσμια
κοινότητα προσεγγίζει από κοινού ένα πρόβλημα και κατορθώνει να καταλήγει σε συνολική
συμφωνία. Άσχετα τώρα αν το κατόρθωμα αυτό αφορά κάτι ακατόρθωτο. Αυτό που μένει,
και αυτό αποτελεί το άλλοθι, είναι ότι μπορούμε να συμφωνούμε μεταξύ μας. Το
γεγονός τώρα ότι δεν σταματάμε τους δεκάδες πολέμους, δεν μοιράζουμε ισότιμα
τον πλούτο, δεν ελέγχουμε τις φυσικές καταστροφές και δεν σεβόμαστε τη
δημοκρατία, η ευθύνη είναι άλλων και όχι αυτών που έχουν την πολιτική δύναμη
και την οικονομική εξουσία. Συφωνία
λοιπόν για το κλίμα, που δεν κοστίζει τίποτα, και όλα τα άλλα επιτρέπονται.
Επί της ουσίας τώρα
οι κλιματικές, όπως και άλλες σημαντικότερες φυσικές αλλαγές, είχαν και έχουν σχέση
με τις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών που ευθύνονται για την εξωτερική και εσωτερική
εξέλιξη του πλανήτη στο γεωλογικό χρόνο. Συμβαίνει με απλά λόγια, ήπειροι να
αλλάζουν «πρόσωπο», περιοχές να μεταβάλλουν γεωγραφικά μήκη και πλάτη με
αποτέλεσμα να βρεθούν ξαφνικά από την ξηρά κάτω από την θάλασσα, όπως και το αντίθετο, μαγνητικά πεδία να ματακομίζουν και να διαφοροποιούνται,
ρήγματα, ηφαίστεια και σεισμοί να ζωντανεύουν ανάλογα με τα τεκτονικά κέφια
της γης. Και όλα αυτά έχουν φυσικά
επηρεάσει διαχρονικά την εκάστοτε συμπεριφορά του πλανήτη, τις κλιματικές
συνθήκες και την καθημερινότητα των ανθρώπων. Και επειδή ποτέ δεν θα μπορέσουμε
να σταματήσουμε τις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών, δεν υπάρχει καμία περίπτωση
να κάνουμε το ίδιο με τις κλιματικές αλλαγές. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε
είναι να διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά τους κινδύνους από τις φυσικές
καταστροφές. Μερικοί βολεύονται να τις αποκαλούν κλιματικές καταστροφές
επιδιώκοντας και στην περίπτωση αυτή να εξυπηρετήσουν δικά τους συμφέροντα. Σεισμοί, ηφαίστεια, τσουνάμι είναι όλα καταστροφικά
φαινόμενα που έχουν άμεση ή έμμεση γεωδυναμική προέλευση. Πλυμμύρες, κατολίσθησεις,
καθιζήσεις έχουν σχέση με την γεωλογία μιας περιοχής, ενεργοποιούνται όμως συχνά
λόγω ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και ακραίων καιρικών συνθηκών.
Όλες λοιπόν αυτές οι συζητήεις περί αναχαίτισης των κλιματικών αλλαγών δεν έχουν καμία προπτική και δεν προσφέρουν βιώσιμες λύσεις στο πρόβλημα προστασίας και θωράκισης από τις φυσικές καταστροφές. Στην πραγματικότητα οι λύσεις σε όλες τις περιπτώσεις αυτές είναι γεωλογικές και σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να τις αναζητήσουμε. Πριν 3 600 χρόνια στάχτη και τσουνάμι από την ηφαιστιακή έκρηξη στη Σαντορίνη κατέστρεψε των Μινωϊκό πολιτισμό. Το 2004 σεισμός προκάλεσε τσουνάμι που «έπνιξε» 280 000 ανθρώπους στις ακτές της Ταϋλάνδης. Χιλιάδες χρόνια ανάμεσα στα δύο γεγονότα με την ανθρωπότητα να παραμένει ανήμπορη στην αποτελεσματική αντιμετώπιση τους. Το Παρίσι ότι δείχνει ότι επιλέγουμε να βαδίζουμε σε ένα δρόμο που δεν οδηγεί πουθενά ενώ την ίδια στιγμή οι αληθινοί κίνδυμοι παραμένουν το ίδιο απειλιτικοί.