Κάτι
που λέγεται συχνά και καταλήγει να γίνεται
πολύ εκνευριστικό, είναι η ευρύτερη χρήση και αναφορά της λέξης ή της έκφρασης
ότι «η κυβέρνηση ή ο τάδε πολιτικός έκαναν «kolotoumpa». Είναι γεγονός
ότι σε μια αντιπολιτευτική και κυρίως σε μια προεκλογική περίοδο δίνονται
πολλές υποσχέσεις με στόχο την κατάληψη και άλωση της εξουσίας. Με στρατηγική «ο
σκοπός αγιάζει τα μέσα» οι υποσχέσεις πέφτουν η μία μετά την άλλη, όχι επειδή
πολλές φορές δεν είναι γνωστή η πραγματικότητα, αλλά γιατί προτιμάται και
επιλέγεται η παράβλεψη της με ότι αυτό συνεπάγεται. Και φυσικά με το τρόπο αυτό
η πολυπόθητη εξουσία έρχεται και καταλήγει σαν ώριμο φρούτο στα χέρια εκείνα
που την αναζητούν επίμονα. Βέβαια τις σχετικά χαλαρές αντιπολιτευτικές και προεκλογικές περιόδους τις διαδέχονται αυτές της
κυβερνητικής ευθύνης, με την ώρα της αλήθειας και σημαντικών αποφάσεων στο προσκήνιο. Είναι η στιγμή που οι
πολίτες θέλουν να δουν στην πράξη την υλοποίηση των υποσχέσεων. Ειναι τότε που
δοκιμάζεται η αξιοπιστία όλων. Εκεί που βρίσκεται η ουσία των πραγμάτων και
χρειάζονται το θάρρος, η τόλμη και η σαφής παραδοχή ότι μπορεί και να
έγιναν λάθος εκτιμήσεις και υπολογισμοί. Δεν είναι κακό ούτε απόλυτα κατακριτέο
να αλλάξει η να διαφοροποιήσει κάποιος τις αρχικές απόψεις και θέσεις που είχε.
Να δώσει πλέον την πραγματική διάσταση και να προχωρήσει με νέα δεδομένα και στοιχεία. Δεν πρόκειται
πολλές φορές για «kolotoumpa», ούτε για επιπολαιότητα αλλά για
ρεαλιστική και επικαιροποιημενη αντιμετώπιση των πραγμάτων. Είναι άλλωστε κάτι
που μπορεί συμβείι και στα καλύτερα σπίτια. Για παράδειγμα στη νέα κοκκινοπράσινη
κυβέρνηση της Σουηδίας, τόσο οι σοσιαλδημοκράτες όσο και οι οικολόγοι
αναγκάστηκαν «εκ των πραγμάτων» να αλλάξουν αρκετές από τις αρχικές
προεκλογικές τους υποσχέσεις και δέχτηκαν να υποστούν το όποιο πολιτικό κόστος
προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις
και ζητούμενα που βρήκαν μπροστά τους. Χωρίς ομηρίες, εγκλωβισμούς, αφορισμούς,
περιορισμούς και δισταγμούς αφού έπρεπε να υπάρξουν άμεσες λύσεις, μπροστινή κίνηση
και προοδευτική εξέλιξη. Στην Ελλάδα όμως αντί για συγκεκριμένες και
ουσιαστικές πρωτοβουλίες, πολλοί προτιμούν ακόμη να μιλούν για την χαμένη
αξιοπρέπεια, αλλά δυστυχώς λίγοι προσπάθησαν μέχρι τώρα να την αναλύσουν και να
την ορίσουν ψύχραιμα και με καθαρό μυαλό. Τη στιγμή μάλιστα που άλλα ζωτικότερα
και βασικότερα θέματα έπρεπε να ενδιαφέρουν περισσότερο και να προηγούνται. Σε
συνδυασμό με αυτό και χωρίς ιδιαίτερο λόγο υπάρχουν φωνές αναίρεσης και
ακύρωσης της σοβαρότερης οικονομικής και αναπτυξιακης επιλογής που έκανε ποτέ η
χώρα με την είσοδο της στην ευρωζώνη. Μια απόφαση που ήταν γνωστό ότι συνοδεύοτανε
και περιλάμβανε προνόμια, δικαιώματα αλλά και πολλές υποχρεώσεις όπως και
δεσμεύσεις. Στο πλάισιο αυτό και εφόσον η ευρωπαϊκή προοπτική βρίσκεται σε
κατάσταση μερικού σκεπτικισμού και αμφισβήτησης υπάρχουν για μας δύο εντιμες
λύσεις με φόντο την αξιοπρέπεια.
Η πρώτη έντιμη επιλογή είναι προφανώς η έξοδος μας από το
ευρώ και η επιστροφή στη δραχμή στη βάση ανάδειξης μιας εθνικοπατριωτικής
αξιοπρέπειας. Μια προσέγγιση που θεωρεί ότι η αξιοπρέπεια είναι σε μεγάλο βαθμό
υπόθεση ελληνική. Με απλά λόγια λέμε ότι εμείς μισοκλείνουμε τις πόρτες και τα παράθυρα
του σπιτιού μας και αποφασίζουμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας. Μπαίνουμε δηλαδή
στο ευρωπαϊκό περιθώριο και στην απομόνωση με απρόβλεπτες επιπτώσεις και
εξελίξεις. Ακρωτηριάζεται έτσι η χώρα και κατά κάποιο τρόπο καταδικάζεται και
οδηγείται σε «ξαφνικό θάνατο». Μια εικονική δηλαδή αξιοπρέπεια με υποταγή στη
ξύλινη γλώσσα του παρελθόντος, υψηλό κόστος αξιοπιστίας και μάλλον καταστροφικά
αποτελέσματα. Αξιοπρέπεια μιας άλλης εποχής, αναγχρονιστική και βλαπτική. Που
κατά κανόνα φυλακίζει και αιχμαλωτίζει το παρόν, και δεν απελευθερώνει το
μέλλον. Κρατάει σε ομηρία χιλιάδες νέους που φαίνεται όμως ότι δεν την
αναγνωρίζουν, δεν την θέλουν, αλλά ούτε μάλλον την χρειάζονται και την
υιοθετούν φεύγοντας μαζικά εκτός χώρας.
Η δεύτερη επιλογή είναι η προοπτική της ανταγωνιστικής ή
αν θέλετε της συναγωνιστικής αξιοπρέπειας. Πρόκειται για την πανανθρώπινη, την
οραματική, την δημιουργική, την δυναμική αξιοπρέπεια. Αυτή της συνεργασίας, της
αλληλεγγύης και της συνεννόησης. Αυτή που νοιάζεται και για την αξιοπρέπεια όλων
των άλλων που συμμερίζονται και υπερασπίζονται τις ίδιες αξίες. Που δεν είναι αποτέλεσμα
ευαρέσκειας, αλαζωνείας και αυτοχαρακτηρισμών, αλλά κερδίζεται μέσα από τον
σεβασμό, την σύγκριση, την αποδοχή καθώς την κοινή προσπάθεια, πορεία και δράση.
Η αξιοπρέπεια που εκφράζεται από άλλους για μας και στηρίζεται στην συνέπεια
και τη συμμετοχή. Αυτή που σε καμμία περίπτωση δεν αυτοανακυρήσσεται, δεν
κληρονομείται αλλά ούτε χαρίζεται. Αναδεικνύεται, προκρίνεται και αποκτάται με
ειλικρινείς σχέσεις, συμπεριφορές και στάσεις ζωής.