Τα μεταλλεία προσθέτουν αναπυξιακή αξία στον ”κόσμο”

Τα μεταλλεία βρίσκονται σήμερα στην κορυφή της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής συμβάλλοντας στην ανάπτυξη δημιουργώντας από την μια πλευρά θέσεις απασχόλησης και από την άλλη πλευρά προσφέροντας πρώτες ύλες και προϊόντα απαραίτητα στην καθημερινή ζωή. Τα υπάρχοντα στοιχεία και δεδομένα τεκμηριώνουν απόλυτα τις διαπιστώσεις αυτές.  

Χάρτης παγκόσμιας μεταλλευτικής παραγωγής

Σήμερα λειτουργούν 2.500 μεταλλεία εξόρυξης και βιομηχανικής παραγωγής μετάλλων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ορυχεία μικρής κλίμακας που μόνο στη Κίνα είναι 8.300. Ο μέσος όρος ζωής είναι συνάρτηση του τύπου και είδους μεταλλεύματος. Για τα μεταλλεία χρυσού κυμαίνεται από 8-10 χρόνια, ενώ στην περίπτωση του χαλκού είναι 30 περίπου χρόνια. Επίσης λειτουργούν 25.000 ορυχεία βιομηχανικών ορυκτών και 100.000 λατομεία αδρανών υλικών. Η πιθανότητα ένας κοιτασματολογικός στόχος να οδηγηθεί στην εκμετάλλευση και την μεταλλευτική δραστηριότητα, δηλαδή να βρεθεί σε πλουτοπαραγωγική λειτουργία, είναι από 1 στις 5.000 μέχρι  1  στις 10.000.

Η τεχνολογική προόδος έχει πολλαπλασιάσει σημαντικά το μέγεθος και την κλίμακα παραγωγής. Για παράδειγμα η παγκόσμια εξόρυξη μεταλλεύματος βωξίτικου αλουμινίου αυξήθηκε ετήσια από 100.000 τόνους το 1900, σε 125 εκ.τον. το 2000, του χαλκού από 0,5 εκ.τον. το 1900 σε 12 εκ.τον. το 2000 και του χρυσού από 400 τον. το 1900 σε 2.500 τον. το 2000. Σήμερα ο συνολικός όγκος μεταλλευμάτων που παράγεται το χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο είναι 17.000 εκ.τον.,
συμπεριλαμβανομένων των μεταλλικών και βιομηχανικών ορυκτών, αλλά και  των αδρανών υλικών.

Με βάση το μέγεθος και τις αυξανόμενες ανλάγκες, τα γνωστά βεβαιωμένα μεταλλευτικά αποθέματα χαλκού φθάνουν για 30 χρόνια, βωξίτη για 200 χρόνια και χρυσού για 20 χρόνια. Είναι γεγονός βέβαια ότι τα περισσότερα μεταλλεύματα παραμένουν ακόμη ανεκμετάλλευτα. Χρειάζεται συνεπώς εντατικοποίηση της κοιτασματολογικής έρευνας. Η Σουηδία , η Φινλανδία, ο Καναδάς και η Αυστραλία παραμένουν οι χώρες με το ευνοϊκότερο επενδυτικό μεταλλευτικό περιβάλλον. Στον αντίποδα υπάρχουν χώρες όπως το νότιο Σουδάν, η Νιγηρία, η Σομαλία, το Ιράκ, ακόμη και η Τουρκία, που για διαφορετικούς λόγους και με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας, χαρακτηρίζονται σαν χώρες αυξημένου κινδύνου, σε ότι αφορά στις επενδύσεις, παρά το γεγονός ότι φιλοξενούν στο υπέδαφος τους σημαντικό ορυκτό πλούτο.

Η ανακύκλωση αποτελεί σημαντική κοιτασματολογική πηγή και δυναμικό απόθεμα για πολλά μέταλλα και ορυκτά. Ακόμη όμως και αν πετύχουμε 100% βαθμό ανακύκλωσης, αυτό δεν είναι αρκετό για να καλυφθούν οι αυξανόμενες ανάγκες σε ορυκτές πρώτες ύλες, και η εξάρτηση από πρωτογενείς μεταλλευτικές πηγές θα τείνει διαρκώς εντονότερη.

Τα εξορυσσόμενα ορυκτά και μέταλλα (εκτός πετρελαίου και φυσικού αερίου) προσεγγίζουν σήμερα την ετήσια οικονομική αξία των 350 δισ. ευρώ.

Ρόλος των μεταλλείων χρυσού ,

Με βάση τις δραστηριότητες και τα στοιχεία 21 μεγάλων μεταλλευτικών επιχειρήσεων χρυσού, απασχολούνται άμεσα στα μεταλλεία τους 250.000 εργαζόμενοι. Από ευρύτερες και πιο εκτεταμένες κοινωνικοοικονομικές έρευνες προκύπτει ότι από τη λειτουργία των συγκεκριμένων μεταλλείων χρυσού κερδίζουν τα εισοδήματα τους και ζουν συνολικά, περίπου 2 εκ. άνθρωποι, ενώ παράλληλα τα επιμέρους οικογενειακά οφέλη που δημιουργούνται είναι πολλαπλάσια. Στην Ταυλάνδη για παράδειγμα 15.000 απασχολούνται άμεσα και 50.000 εξαρτώνται έμμεσα από τα μεταλλεία χρυσού. Στο Περού οι εξαγωγές χρυσού το 2010 ανήλθαν σε 8 δισ. ευρώ,  το 2013 δουλεύαν περίπου 5.300 εργαζόμενοι, και εκτιμάται ότι συνολικά ακόμη 8.700 έμμεσες θέσεις θα δημιουργηθούν μέχρι το 2018. Στη Δομικανική Δημοκρατία, μετά το τουρισμό και τη γεωργία, τα μεταλλεία αποτελούν τον τρίτο αναπτυξιακό πυλώνα της χώρας,  με το 3,5 δισ. ευρώ αναπτυξιακό σχέδιο χρυσού να αποτελεί την μεγαλύτερη ποτέ επένδυση στη χώρα. Γενικά κάθε μια μεταλλευτική εργασία δημιουργεί 4,24 θέσεις έμμεσης απασχόλησης.

Σε πολλές αναπτυσόμενες χώρες η παραγωγή χρυσού αυξήθηκε από το 1994 στο 2004 με 84% παίζοντας ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στις οικινομίες τους. Για παράδειγμα το 14% των μεικτών εσόδων του Περού προέρχεται από τα μεταλλεία χρυσού. Στην Κίνα το 2010 14 δισ. προερχόμενα ι από τον χρυσό προστέθηκαν στον ΑΕΠ,  ενώ στη Γκάνα ο χρυσός συνέβαλλε στο 11,6% του ΑΕΠ το 2010.

Με βάση τα διαθέσιμα ανεκμετάλλευτα βεβαιωμένα αποθέματα χρυσού η Ελλάδα με 267,2 τόνους (βέβαια σύμφωνα με έρευνες του ΙΓΜΕ τα γνωστά αποθέματα προσεγγίζουν τους 450 τον., ενώ τα δυναμικά είναι πολλαπλάσια ) βρίσκεται στην 28η θέση στο κόσμο, ενώ για παράδειγμα η Φινλανδία με 157 τόνους βρίσκεται στη 32, η Ρουμανία με 388 στη 23η και η Τουρκία με 477 στη 22η. Στην Ε.Ε. η Ελλάδα βρίσκεται στη 2η θέση μετά τη Ρουμανία.

Οι καταναλωτικές ανάγκες για χρυσό αυξήθηκαν από 2.602 τόνους το 2009 στις ποσότητες ρεκόρ των 3.863 τόνων το 2013, με την Κίνα (1.120 τον.) και την Ινδία ( 975 τόν.) να καταναλώνουν το 54%. Η Ευρώπη συνολικά 309 και οι ΗΠΑ 190 τόνους.
Στην Κίνα και Ινδία το 60% του χρυσού που καταναλώνεται χρησιμοποιείται  σε κοσμήματα ενώ στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ μαζί μόνο το αντίστοιχι ποσοστό δεν ξεπερνά το 8%.

Συνολικά, στα τελευταία 5 χρόνια το 48% (1.983 τόν.) του χρυσού που καταναλώνεται ετήσια στο κόσμο  χρησιμοποιείται σε κοσμήματα, το 41,3% (1.693 τον.) σε επενδύσεις και το 10,4% (428 τον.) σε τεχνολογικά προϊόντα.

Σε ότι αφορά στα αποθέματα των κεντρικών τραπεζών, οι ΗΠΑ με 8.133 τόνους βρίσκονται στη 1η θέση, η Γερμανία με 3.391 στη 2η, η Ιταλία με 2452 στη 3η, η Γαλλία με 2.435 στη 4η, η Κίνα με 1.054 στη 5η, η Ελβετία με 1.004 στη 6η, η Ρωσσία με 958 στη 7η και η Ιαπωνία  με 765 στην 8η.

Στο θέμα   παραγωγής χρυσού  η Κίνα βρίσκεται στη 1η θέση με 413 τον./χρόνο, η Αυστραλία με 250 στη 2η, η Ρωσσία με 290 στη 4η, το Περού με 185 στη 5η, η Νότιος Αφρική με 178 στην 6η, ο Καναδάς με 108 στην 7η, η Γκάνα με 95,8 στην 8η, το Ουζμπεκιστάν με 73 στην 11η.

Σε  κάθε περίπττωση, καμμία χώρα δεν παράγει περισότερο από το 14% της παγκόσμιας παραγωγής, γεγονός που δείχνει ότι η εξόρυξη χρυσού έχει παγκόσμια βιομηχανική διάσταση.