Το μεταλλείο χρυσού στο Κίτιλε επιμένει Φινλανδικά

Το μεταλλείο χρυσού Κίτιλε (Kittilä) βρίσκεται στην Β. Φινλανδία σε απόσταση 900 χιλιομέτρων από το Ελσίνκι. Το μετάλλευμα εντοπίσθηκε το 1986 από κοιτασματολογικές έρευνες του εθνικού Γεωλογικού Ινστιτούτου της χώρας. Η εξόρυξη ξεκίνησε το 2008, ενώ το 2009 ήταν ο πρώτος χρόνος μεταλλουργικής παραγωγής χρυσού. Τα βεβαιωμένα αποθέματα ανέρχονται σε 157 τόνους χρυσού. Εξορύσσονται  περίπου 1.100.000 τόνοι μεταλλεύματος στη βάση αποκλειστικά υπόγειας εκμετάλλευσης. Η επιφανειακή δραστηριότητα ολοκληρώθηκε αφού  διήρκεσε μόνο τα 4 πρώτα χρόνια, όπως άλλωστε προβλέπονταν αρχικά. Με τους 4,8 τόνους το 2013 και 5,1 το 2014 παραμένει το μεγαλύτερο μεταλλείο παραγωγής χρυσού στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να αποτελεί την μοναδική "εν δυνάμει" διεκδικήτρια της πρώτης θέσης από την Φινλανδία. Το μεταλλείο απασχολεί σήμερα 413 εργαζόμενους, το 55%  των οποίων προέρχεται από τον Δήμο  Κίτιλε  και 86% από την ευρύτερη περιοχή. Η μέση ηλικία είναι 39 χρονών και το 14,3% είναι γυναίκες. Επίσης απασχολούνται 200 επιπλέον άτομα με εργολαβική σχέση, ενώ κάθε καλοκαιρινή περίοδο 75-80 σπουδαστές κάνουν την πρακτική τους εξάσκηση. Η συντριπτική πλειοψηφία του επιστημονικού και εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού είναι Φινλανδοί, γεγονός που άλλωστε αποτελεί βασική προϋπόθεση για την πετυχημένη πορεία και εξέλιξη μιας "ξένης" μεταλλευτικής επένδυσης σε οποιδήποτε χώρα. Το απαραίτητο σε κάθε περίπτωση υψηλό επιστημονικό επίπεδο και επαγγελματική κατάρτιση δεν αρκούν και οφείλουν πάντοτε να συνοδεύονται από κεκτημένες γνώσεις  με την δυνατότητα δρομολόγησης ρεαλιστικών προσεγγίσεων και λήψης ορθολογιστικών αποφάσεων, που αφορούν κυρίως στην κοινωνική διάσταση του θέματος αλλά και άλλες ενδεχόμενα ενγενείς ιδιαιτερότητες και παραμέτρους, ώστε να αποφεύγονται τυχόν λάθος χειρισμοί και επώδυνα αποτελέσματα. Η μεθοδολογία που αξιολογεί εντελώς "τυφλά" το κοιτασματολογικό ενδιαφέρον μιας έκτασης πάνω σε ένα χάρτη μιας οποιασδήποτε χώρας, αποτελεί στρεβλή αντίληψη και πρακτική. Είναι σίγουρο και απόλυτα τεκμηριωμένο ότι στην περίπτωση των μεταλλευτικών επενδύσεων δεν μπορούν να ισχύσουν "παγκοσμιοποιημένα" εγχειρίδια και οδηγίες, που αγνοούν χαρακτηριστικά την σημασία και επίδραση της εθνικής διάστασης. Έχει λοιπόν αποφασιστική αξία για την έκβαση μιας μεταλλευτικής επένδυσης κατά πόσο  η περιοχή κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος βρίσκεται στη Σουηδία. την Ελλάδα, την Τουρκία, ή τον Καναδά, καθώς και σε ποιο βαθμό μεταφέρονται ευθύνες, αρμοδιότητες και συγκεκριμένοι ρόλοι σε αντίστοιχους επιστήμονες των χωρών αυτών. Και βέβαια η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι το επενδυτικό κεφάλαιο μπορεί να είναι "ξένο" ή πολυεθνικό, η επιχειρησιακή όμως υλοποίηση του πρέπει να βρίσκεται κυρίως σε "εθνικά" χέρια. Η περίπτωση του μεταλλείου χρυσού Κίτιλε αποτελεί υποδειγματικό και ιδανικό μοντέλο μεταλλευτικής επένδυσης όπου οι καινοτόμες τεχνολογίες, οι σύγχρονες μέθοδοι παραγωγής, η υψηλή λειτουργική ποιότητα, η ασφαλής διαχείριση των αποβλήτων, η τήρηση αυστηρών περιβαλλοντικών όρων, και η πιστή εφαρμογή  κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, συνδυάζονται με τον "εθνικό" σχεδιασμό και διοίκηση του έργου στο πλαίσιο μιας "πατριωτικής"  αξιοποίησης και εκμετάλλευσης του Φινλανδικού ορυκτού πλούτου. Με άλλα λόγια η επιχειρησιακή λειτουργία της παραγωγικής αλυσίδας (Κοιτασματολογική έρευνα, εξόρυξη, εργοστάσιο εμπλουτισμού, μεταλλουργία, διάθεση αποβλήτων) στο σύνολο της, σχεδιάζεται, καθοδηγείται και ελέγχεται από το επιστημονικό προσωπικό της χώρας. Μια συνειδητή επιλογή και πρακτική σε υψηλό πολιτικό επίπεδο που δεν μπορεί αλλά ούτε πρόκειται ποτέ να αμφισβητηθεί από τις μεταλλευτικές εταιρίες που εκδηλώνουν επενδυτικό ενδιαφέρον και δραστηριοποιούνται στη χώρα. Σαφείς και καθαροί κανόνες που δημιουργούν συνθήκες αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αλληλλοσεβασμού με τελικούς αποδέκτες το δημόσιο συμφέρον και το κοινωνικό όφελος. Στο Κίτιλε η μεταλλευτική δραστηριότητα απασχολεί σταθερά το 12% του συνολικού εργατικού δυναμικού της περιοχής, ενώ στις περιοδούς αιχμής το αντίστοιχο μέγεθος για την τουριστική βιομηχανία ανέρχεται σε 42%. Και οι δύο δραστηριότητες συμβάλλουν από κοινού στην βιώσιμη ανάπτυξη και κρατούν τον δείκτη ανεργίας κάτω από το 8%, σε ένα τμήμα της χώρας που παραδοσιακά μαστίζονταν από φαινόμενα κοινωνικής συρρίκνωσης,  και χαρακτηρίζονταν από έντονες τάσεις φυγής και εσωτερικής μετανάστευσης νέων ανθρώπων προς τα μεγάλα αστικά κέντρα. Σήμερα εκτιμάται ότι το μεταλλείο συντηρεί οικονομικά τουλάχιστον 2000 ανθρώπους. Τόσο ο Δήμος όσο και το κράτος εισπράττουν ετήσια το ξεχωριστό ποσό των 3,5 εκ.ευρώ από  την φορολογία. Επίσης η επενδύτρια εταιρία πληρώνει στο Δήμο φόρο χρήσης γης ύψους 200.000 ευρώ το χρόνο, και αντίστοιχα 2 εκ. ευρώ το χρόνο  ειδικό τέλος μισθώματος στο κράτος. Εκτιμάται ότι ο εταιρικός φόρος θα κυμαίνεται στο επίπεδο των 15-20 εκ. ευρ'ω το χρόνο. Τέλος σημειώνεται ότι ο ετήσιος μεταλλευτικός τζίρος ξεπερνάει τα 150 εκ. ευρώ ενώ ο αντίστοιχος τουριστικός ανέρχεται σε 200 εκ. ευρώ. Το μεταλλείο χρυσού Κίτιλε κινείται σε υψηλά επίπεδα λειτουργικής και παραγωγικής απόδοσης για μια σειρά από τις παραμέτρους που προαφέρονται, αλλά κυρίως όμως για το βασικό λόγο αξιοποίησης του επιστημονικού δυναμικού της χώρας και ανάδειξης "εθνκής" διοίκησης με χαρακτηριστικά που ταιριάζουν στα ειδικά δεδομένα της περιοχής,  και αρμόζουν στην γενικότερη αντίληψη περί "πατριωτικής" εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου.